Suốt những năm tháng Helen sống xa Việt Nam, đặc biệt vào mùa đông rét buốt ở Đức, nỗi nhớ nhà thổn thức trong lòng nhiều khi chỉ vì thèm mâm cơm giản dị, có phần đơn sơ của ba mẹ với đĩa rau luộc, chén mắm dưa ăn kèm với cơm trắng nóng hổi.

Ngày còn bé, kinh tế gia đình Helen chưa ổn định như bây giờ. Bữa cơm con nhà nghèo đã quen với sự góp mặt thường xuyên của chén mắm dưa. Dù không xa lạ gì và cũng chẳng hề cầu kỳ như những món thịt cá khác, chén mắm dưa trong mâm cơm nhà vẫn có sức quyến rũ lạ thường. Có bữa đã ăn hết phần dưa gang và đu đủ trong mắm, 2 chị em Helen thi nhau chấm lấy chấm để phần mắm nước rồi cứ thế mà vô tư “xử” nốt phần cơm còn lại trong tô của mình. Bữa cơm với chén mắm dưa không bao giờ thiếu tiếng xuýt xoa, hít hà vì vị cay cay, the the từ ớt tỏi giã nhuyễn – điểm cộng cho cả hương vị và sắc màu đối với mắm dưa.

Mắm dưa là một món ăn kỳ diệu với Helen thuở nhỏ. Helen cứ mãi thắc mắc làm thế nào mà miếng dưa gang be bé, cọng đu đủ ngăn ngắn, nửa trái cà pháo con con, ngâm mình trong mắm cả ngày nhưng vẫn giữ được độ sần sật, giòn giòn vui miệng mỗi khi ăn. Sau này lớn hơn một chút, biết cách chế biến các món ăn rồi, Helen lại vô cùng ngạc nhiên trước bí quyết thực sự đơn giản của mắm dưa: chỉ cần phơi dưa, đu đủ hay cà pháo qua một nắng cho héo lại trước khi dầm vào mắm nêm hoặc mắm cái. Thế là giòn, là đậm vị đến mức không thể cưỡng lại được!

Còn 1 món nữa cũng “rặt Quảng Nôm” là mắm cái – món ruột của ba Helen. So với mắm dưa, hương vị của mắm cái nồng đượm và đặc trưng hơn nhiều. Mắm cái được muối từ cá cơm trong vài tháng. Chén mắm cái với những con cá cơm nguyên vẹn, có màu hồng nhạt bắt mắt mang mùi thơm lan toả mỗi khi được dọn ra trong mâm cơm nhà. Chén mắm cái sẽ càng thêm đậm vị khi được pha với một chút đường, một chút gừng và ớt tỏi giã nhuyễn để độ mặn ngọt được điều chỉnh theo khẩu vị của từng gia đình. Niềm vui nhỏ bé từ việc ăn rau luộc chấm mắm cái là một mong ước xa xỉ trong những năm Helen ở xứ người.

Không biết nhà mình có ai là fan cứng của mắm dưa và mắm cái như Helen không nhỉ?